Ο πατέρας

Αύριο η δεύτερη Κυριακή του Τριωδίου είναι αφιερωμένη στην παραβολή του ασώτου. Περιπαικτικά πολλοί αύριο λένε πως εορτάζουν, θεωρώντας αστείο να λέγονται άσωτοι ίσως επειδή δεν αντιλαμβάνονται τα μηνύματα και τα συμπεράσματα που βγαίνουν από αυτήν την παραβολή. Παραβολή είναι μια μικρή ιστοριούλα για να γίνει αντιληπτό από τον πλήθος των αγραμμάτων το βαθύτερο νόημα των λεγομένων, με παραβολές μιλούσε και Ο Χριστός μας για γίνει αντιληπτός.

Για την αυριανή περικοπή έχουνε γραφτεί πολλές ερμηνείες και πολλές αναλύσεις, ακόμα και στον Πυθαγόρα έχουμε αναφερθεί για το θέμα αυτό, και έχει αναρτηθεί και του Γέροντα Μωυσή  κάποια κείμενα, σήμερα όμως θα σταθούμε σε μια άλλη παράμετρο, την αγωνία του πατέρα.

Κάποιοι προτείνουν να μετονομασθεί η παραβολή από «του ασώτου υιού» σε παραβολή «του στοργικού πατέρα», δεν συμφωνώ δια να κρατήσουμε τα παραδεδομένα, όμως ας σταθούμε για λίγο σε αυτό το πρόσωπο.

Όταν ξεκινά ο μικρός υιός να του ζητά το μέρος της περιουσίας που του ανήκει, δεν αντιδρά, δεν ρωτάει πως και από πού σου ανήκει, αλλά το παραχωρεί αμέσως. Αν δεν το έδινε θα τολμούσε άραγε ο νεαρός να φύγει; Θα είχε την δυνατότητα να ασωτέψει; Δύσκολο το ερώτημα και πιο δύσκολή απάντηση, τι να έκανε δηλαδή; Αν το αναγάγουμε στην σημερινή πραγματικότητα, δεν έχουμε τις ίδιες περίπου συμπεριφορές από τους γονιούς και όχι μόνο. Στην προσπάθεια τους να μην στεναχωρήσουν το παιδί τους κάνουν όλα τα χατίρια και μετά παραπονιούνται για τις ολοένα αυξανόμενες απαιτήσεις του. Είναι στην φύση του ανθρώπου να είναι αχόρταγος και είναι μεγάλος ο αγώνας που χρειάζεται για να πεί κανείς μου φτάνει όσα υλικά έχω, επειδή ακριβώς σκεπτόμαστε μόνο υλικά. Πρέπει να μαθαίνει το παιδί από μικρό πως έχει υποχρεώσεις, να ξυπνά στην ώρα του να στρώνει το κρεβάτι του και να τρώει τα παρατιθέμενο. Όταν έχει συνηθίσει να το ξυπνά ο γονιός του, ούτε όταν μεγαλώσει θα ξυπνά μοναχό του, το ίδιο ισχύει για το φαγητό, αν δεν του αρέσει ένα έδεσμα και του προσφέρει ο γονιός εναλλακτική λύση θα μάθει να είναι επιλεκτικό στο φαγητό και μια μέρα θα πεινάσει.

Η αγωνία του γονιού είναι μεγάλη αν θα πάει το παιδί εγκαίρως στο σχολείο γι’ αυτό και το ξυπνά, αντίθετα αν το αφήσει να νιώσει το αίσθημα της ευθύνης από τα σχόλια των συμμαθητών του ίσως συνετισθεί, αλλά λέμε τώρα «-μα το δικό μου παιδί;». και ενώ έχει ξυπνήσει εγκαίρως ξανακοιμάται και αυτό είναι το λάθος. Το ίδιο ισχύει και στο φαγητό, άστο το παιδί να πεινάσει, στο τέλος θα φάει ότι του δώσεις. Απλά η αγωνία του γονιού είναι εκείνη που τον παρασύρει. Αυτήν την αγωνία δεν πρόκειται ποτέ να την νοιώσει το παιδί μέχρι να γίνει και εκείνο γονιός.

Φέρθηκε σωστά ο πατέρας; Ήταν η αντιμετώπιση του υιού του η ενδεικνυόμενη; Είναι ερωτήματα διαχρονικά που αντέχουν πολλών ειδών ερμηνείες. Στην συνέχεια της παραβολής ενώ ο νεαρός έλειπε, ο πατέρας μαράζωνε, περίμενε καρτερικά την επιστροφή του παιδιού του, δεν γνώριζε αν θα ερχόταν αλλά αυτός περίμενε. Και πάντα περιμένει ο πατέρας έτοιμος να συγχωρέσει. Στην θέση του πατέρα βάζουμε το δάσκαλο, τον μάστορα, τον εκπαιδευτή, γιατρό, το γέροντα και γενικά όλους εκείνους που δίνουν τα εφόδια στους νεώτερους και αγωνιούν για την εξέλιξη τους και καρτερικά περιμένουν την επιστροφή να ακούσουν ένα ευχαριστώ. Αυτό το ευχαριστώ είναι η μεγαλύτερη απολαβή γι αυτούς. Δεν είναι δυνατόν να αντιλαμβάνεται αυτήν την αγωνία του πατέρα ο νέος, αλλιώς δεν είναι νέος.

Και το επιστέγασμα της παραβολής είναι η επιστροφή του ασώτου υιού και η διαμαρτυρία του πρεσβύτερου, τότε πως αντιδρά ο πατέρας; Με ανοικτές αγκάλες. Περίμενε καιρό μα τώρα τέλειωσε η αναμονή, δεν τέλειωσε όμως η αγωνία του. Η διαμαρτυρίες του μεγάλου δεν προμηνύουν πως θα έχουμε ομαλές εξελίξεις, επειδή και ο άλλος υιός θεωρεί τα εναπομείναντα της περιουσίας δικά του και τώρα θα έχει αντίζηλο. Και εδώ ο πατέρας επαναλαμβάνει την ίδια συμπεριφορά, δεν τον αποπαίρνει να του πεί «-από πού και πως είναι δικά σου;».

Αν και αυτό το αναγάγουμε στις μέρες μας, θα δούμε πόσα παιδιά επιμένουν να τους γράψει ο γονιός τους, ενώ ζει, σπίτια, χωράφια ή κτήματα, και μετά τον ξεχνούν ή σε καλλίτερες περιπτώσεις τον εγκαταλείπουν σε γηροκομείο.

Όλες αυτές οι σκέψεις και οι κινήσεις έχουν κοινή αφετηρία την προσήλωση ύλη. Αφήσαμε το Θεό απέξω από την ζωή μας και όλα πάνε όπως πάνε, μας διαφεύγει ένα πράγμα, πως «δεν υπάρχουν δικά μου και δικά σου, όλα είναι δικά ΤΟΥ».